EHNE Bizkaia

 Euskal Herriko Nekazarien Elkartasuna – Bizkaia

 UNIÓN EUROPEA 

→ Helburua: klima-neutraltasuna lortzea 2050ean, hau da, atmosferara isuritako karbono dioxidoaren (CO2) mailak naturak xurgatu ditzakeenen berdinak izatea (funtsean, basoak eta landareak). Zero balantze horri (karbonoaren neutraltasuna) karbonoaren zero aztarna esaten zaio.

→ Tarteko helburua: EBko berotegi-efektuko gasen isurketa garbiak gutxienez %55 murriztea 2030erako, 1990eko balioekin alderatuta. Helburu hori juridikoki loteslea da.

 EUSKAL HERRIA 

EGUNGO DATUAK

→ Hego Euskal Herrian 8,75 tona C02 isurtzen ditugu biztanleko urtero, Europako batez bestekoaren gainetik; gure bizi-maila mundu osoan orokortuko balitz, ia hiru planeta beharko genituzke.

→ Biztanle bakoitzeko batez besteko energia-kontsumoa mundukoa baino bi aldiz handiagoa da.

→ Kontsumitzen dugun energiaren % 86 inportatzen dugu.

→ Kontsumitzen dugun energiaren % 80 fosila da.

→ 2022an erregai fosilek sortutako elektrizitatea % 95 hazi zen Hego Euskal Herrian, aurreko urteekin alderatuta.

1/2024 LEGEA, otsailaren 8koa,
Trantsizio Energetikoaren eta Klima Aldaketarena

→ Helburua: 2050erako karbonoaren neutraltasuna lortzea

→ Tarteko helburuak

  • Berotegi-gasak: 2030erako isurketak %33 murriztea, energia-eraginkortasunari buruzko 1990eko datuekin alderatuta.
  • 2021arekiko kontsumoa %12 murriztea 2030erako eta %37 mende erdirako.
  • Energia berriztagarrien ekarpena azken kontsumoari: %32 2030ean eta % 97 2050erako

→ Erakunde berriak

  • Trantsizio Energetikorako eta Klima Aldaketarako Bulegoa sortzea. Gobernuari atxikitako erakunde teknikoa izango da, eta legeak ezarritako helburuen jarraipena egitea eta berotegi-gasen emisioen aurreikuspenak egitea izango du eginkizun.
  • Trantsizio Energetikoaren eta Klima Aldaketaren Batzordea eratzea, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako erakunde publikoen jarduna koordinatzeko legearen esparruan. Batzordeak txostenak egingo ditu, trantsizio energetikorako eta klima-politiketarako administrazioaren plangintzak egokiak direla baieztatzeko edo ukatzeko.
  • Trantsizio Energetikorako eta Klima Aldaketarako Batzorde Zientifikoa eta Herritarren Batzarra sortzea. Batzorde zientifikoak ezagutza zientifikoak emango dizkie erakundeei plangintzak egiteko. Batzarra, bestalde, "hausnarketarako eta ezagutza kolektiboa sortzeko foroa" izango da, klima-aldaketarekin lotutako politikak eztabaidatzeko eta adosteko gunea, eta "gizarte-eragile esanguratsuenen parte-hartzea" sustatuko du.

→ Finantzaketa

  • Gobernuak Klimaren Gizarte Funtsa eratuko du, klima-aldaketa arintzeko eta haren ondorioetara egokitzeko neurriak sustatzeko, bai eta bidezko trantsizio energetikoa bultzatzeko ere.
  • Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) aurrekontuen %2,5, gutxienez, ekintza klimatikoetara bideratuko da.
ARAZOAK

1. Energia-sistemak kontrolatzen duen oligopolioak bideratzen du energia-trantsizioa: enpresak dira gure landa-ingurunean zentral fotovoltaikoak edota eolikoak instalatzea eskatzen ari direnak, plangintza orokorrik gabe, paisaiaren eraldaketa gutxietsiz eta biodibertsitatearen galera gutxietsiz. Plan Sektorialak lehentasunezko eremuak zehazten ditu, baina ez dago debekurik (parke naturaletan izan ezik). Hala, ingurumen eta nekazaritza sentsibilitate handiko eremuetarako baimenak eskatzen ari dira.

2. Erregai fosila behar da energia berriztagarrien azpiegituretarako: erauzketa, ekoizpena, garraioa, instalazioa eta mantentze-lanak.

3. Berriztagarrietan soilik oinarritutako sare batek eskainiko lukeen energia kopurua egungo mix energetikoak eskainiko lukeena baino mugatuagoa da. Munduan energia gutxiago egongo da.

4. Legean ez da zehazten zer ekimen bultzatuko diren, eta ez da ezartzen konpromiso zehatz eta kuantifikagarririk. Legean sartzen dira enpresa-proiektu hutsetatik hasi eta energia-komunitateetara, autokontsumotik hasi eta itun publiko-pribatuetara arte. Praktikan, megaproiektuen nagusitasuna ekar lezake.

EZTABAIDAK

› Emisioak erabat murrizteko aukera zorrotzagoa eta lotesleagoa jaso al zitekeen?

› Emisioen murrizketa modu desberdinean egin beharko litzateke sektoreen (industria, garraioa eta energia bereziki kontuan hartuta) eta gizarte-klaseen

› Emisioak desagertzeak zerikusia izan beharko luke energiaren eta materialen kontsumoa murriztearekin, hau da, jaitsiera asimetriko eta justuarekin?

› Egungo egoeraren erantzunkide diren korporazioak izan behar al dira trantsizioaren protagonistak?

› Legeak arautu, behartu, debekatu eta zigortu beharko luke, sustatu eta sustatu beharrean?

› Tokiko energia-komunitateak konponbide demokratikoa dira datozen hamarkadetarako energia-, gizarte- eta pobrezia-arazoei aurre egiteko?

› Berriztagarrien hedapena bateragarria al da naturarekiko errespetuarekin eta biodibertsitatearen berehalako krisia arintzen lagun al dezake? Energia berriztagarrien sustatzaileek gidalerroak eta pizgarriak izan beharko lituzkete tokiko biodibertsitatea babesteko edo hobetzeko?

BERRIAK ETA GOGOETAK WEBGUNEAN TRANTSIZIO ENERGETIKOARI BURUZ
GRAIN - Detengamos el mercado de carbono ya

GRAIN: Geldi dezagun karbonoaren merkatua, orain!

[GRAIN] Azken 20 urteetan, karbonoaren konpentsazioa oztopo bat izan da klima-aldaketaren aurkako benetako ekintzetarako, giza eskubideen eta jatorrizko herrien urraketak eragin ditu, eta kalte larriak eragin dizkie erauzketa-industrien inpaktuekiko eta klima-krisiaren eraginekiko arrisku handiena duten komunitateei. Hala eta guztiz ere, Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Biltzarra (COP28), une honetan Arabiar Emirerri Batuetan egiten ari dena, karbono-merkatuak sustatzeko garai guztietako ekitaldirik ...

Irakurri
Buque mercante

David González: “Jaten dugunak 4.000 km egiten ditu gure mahaira iritsi aurretik”

[ctxt] Energiaren gaia gure nekazaritzako elikagaien sistemaren Akilesen orpoa da Joan den maiatzean, Gasteizen kontsumitutako elikagai freskoen kopuruari eta bertako ekoizpenaren ehunekoari buruzko azterlan bat argitaratu zen. Emaitza zirraragarria da; hirian kontsumitzen ditugun elikagaien % 1ek soilik dute jatorria Araban. % 2,4 Gipuzkoa eta Bizkaia gehituz gero. Batez ere nekazal probintzia izan arren, gure elikagai ia guztiak kanpotik datoz. Azterlan ...

Irakurri
COP 28

Miguel Pajares (Climática La Marea): “COP28: aurrez pentsatutako fiasko bat urtero errepikatzea”

Miguel Pajares ( Ecologistas en Acción kidea eta ‘Bla-bla-bla. El mito del capitalismo ecológico‘) egilea erregai fosilak nabarmen murriztu behar direla eta klima-aldaketari aurre egiteko produkzio-sistema eraldatu behar dela dio. «Hori ez du merkatuak egingo, politika publikoetatik egin behar da», adierazi du. [Iturria: Climática La Marea] Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Esparru Konbentzioan, 1992an, mundu osoko gobernuek onartu zuten zientziak ...

Irakurri

×