Sozietate juridikoen %6,6k Espainiako Estatuan sortzen den nekazaritza-ekoizpenaren balioaren %42 bereganatzen dute dagoeneko, Nekazari eta Abeltzainen Erakundeen Koordinakundearen (COAG) arabera, eta Nekazaritza Ministerioaren beraren datuak aipatzen ditu.
Era berean, datu makro-ekonomikoek agerian uzten dute nekazari profesional txiki eta ertainen erosteko ahalmena gero eta txikiagoa dela: azken 20 urteetan, ekoizteko input nagusiak %92 garestitu dira, eta nekazaritzako errenta arrunta, berriz, %49 hazi da.
Nekazaritza-errentak nekazaritza-sektoreetan izan duen igoera hori ekoizpen-bolumen handiagoak eragin du (+%18), eta ez hainbeste prezioek, %8,3 jaitsi baitira. Abeltzaintzan, %1,3 jaitsi da balioa, prezioek behera egin dutelako (-%2,2).
Azken urtean hobera egin duen arren, sektoreak ez du lortu ekonomia osoko okupatuen hazkunderako joera orokorra. 2004. urteaz geroztik, eremuak aktibo-galera nabarmena izan du: 209.000.
"Testuinguru honetan, nork jasotzen du nekazaritzako errentaren igoera, gure herriak, edo Wisconsineko edo Londresko Cityko akziodunak", azpimarratu du Miguel Padilla COAGeko idazkari nagusiak.
"Arriskuan dagoena nekazari eta abeltzain txiki eta ertainen eredu sozial eta profesionala da; ekoizpenaren kontzentrazioak eta oligopolioen sorkuntzak inbertsio-funtsen sarrera sustatzen dute. Sartu nahi duen gazte bat ezin da lehiatu hiriburu handi horiekin lurra eta ura eskuratzeko orduan, ustiapena dimentsionatzeko", adierazi du Padillak.
Bolumen handiagoa klima hobeagatik, prezio baxuagoak
Landare-produkzioa %8,9 igo zen balioan, ekoitzitako bolumenaren igoeragatik (-%18,8), kotizazioen beherakadak neurri batean (-%8,3) arinduta. Portaera desberdina izan da ekoizpenen arabera. Sektore guztietan handitu da ekoitzitako bolumena: zerealak ( %76,9), bazka-laboreak ( %44,0), industria-landareak ( %39,6), oliba-olioa ( % 22,6), ardoa eta muztioa ( % 14,3), frutak ( %13,9), barazkiak ( %4,9) eta patata ( %0,6). Aitzitik, patataren eta oliba-olioaren prezioak baino ez dira igo. Olibadiari dagokionez, oliba-olioaren jatorriko prezioak 4 euro/kg-tik behera jaitsi dira urteko azken asteetan, baina argitaratutako errentaren 1. zenbatespenak ez du hori jasotzen.
Abeltzaintza-ekoizpenean %1,3 jaitsi da balioa, prezioak %2,2 jaitsi direlako; ekoitzitako bolumena, berriz, % 0,9 hazi da 2023aren aldean. Hazkunde produktibo nagusiak hegaztietan (+%4,9) eta behietan (+%4,2) izan dira, ardi- eta ahuntz-ekoizpenak jaitsi egin baitira (-% 9,4). Bestalde, behien (+%10,6), ardien eta ahuntzen (+%10,2) eta esnearen (-%7,9) prezioek gora egin dute.
Beheranzko joera ustiategiko titularren kopuruan
Azken urtean hobera egin duen arren, sektorea ez da iritsi Espainiako ekonomia osoan landunen kopurua handitzeko joera orokorrera. Sektorean, NLU (Nekazaritzako Laneko Unitateak) kopurua azken 5 urteetako batez bestekoaren %3,0 azpitik dago, eta aktibo-galera nabarmena metatzen du 20 urtean (-209.000 NLU).